İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Şile İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yürütülen projelerle yeniden üretim zincirine kazandırılan keten bitkisi, Şile'de düzenlenen törenle hasat edildi. Geleneksel üretim kültürünün korunması, kırsal kalkınmanın desteklenmesi ve üretici gelirlerinin artırılması hedefiyle yürütülen çalışmalar, İstanbul'u liflik keten üretiminde Türkiye genelinde ikinci sıraya taşıdı.
Şile'de düzenlenen programa; İstanbul İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Turgut Şişman, Şile İlçe Tarım ve Orman Müdürü Kemal Benli, Tuzla İlçe Tarım ve Orman Müdürü Turan Siyer, belediye meclis üyeleri, mahalle muhtarları, dernek başkanları, siyasi partilerin başkan ve temsilcileri, sivil toplum kuruluşlarının yöneticileri, askeri ve mülki erkan yetkilileri, kadın ve genç çiftçiler, Şile Bezi usta öğreticileri ve kursiyerleri, Halk Eğitim Merkezi el sanatları grubu üyeleri, çok sayıda çiftçi, vatandaş ve basın mensubu katıldı.
Ayrıca İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Tarımsal Veriler ve Koordinasyon Şubesi, Proje Birimi, Bitkisel Üretim Şube Müdürlüğü ile Tarımsal Arazi Değerlendirme Şubesi personelleri de programda yer aldı.
“Keten Varsa Şile Bezi Var" Projesiyle Yeniden Canlanan Üretim
Geçmişte uzun yıllar boyunca üretimi yapılan, ancak zamanla unutulan keten bitkisi; 2021 yılında Tarım Arazilerinin Kullanımının Etkinleştirilmesi (TAKE) Projesi kapsamında yeniden üretime kazandırıldı. “Keten Varsa Şile Bezi Var" projesiyle bölgedeki tarımsal üretim yeniden canlandırılırken, kültürel mirasa da sahip çıkıldı.
İlk olarak 10 dekarlık bir alanda başlatılan keten üretimi, 2024 itibarıyla 225 dekara ulaştı. Bu gelişmeyle İstanbul, liflik keten üretiminde %27,3 payla Türkiye ikincisi, Marmara Bölgesi birincisi oldu. İstanbul'daki dekara ortalama 76 kg verim, Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti.
Tohum Destekleri ve Yeni Projeler
2024 yılında uygulanan “İstanbul İçin Keten Tohumu Devam Temini Projesi" ile 8 üreticiye 900 kg tohum dağıtılarak 85 dekarda ekim yapıldı. Proje bütçesi 63.000 TL, Bakanlık katkısı 47.250 TL olarak gerçekleşti. Kullanılan Cemre35, Efe35, Beyaz Gelin, Karakız ve Sarı Dane çeşitleriyle 6.460 kg tahmini üretim öngörüldü.
2025 yılında yürürlüğe girecek “Şile İçin Keten Yetiştiriciliği Projesi" kapsamında ise 11 üreticiye 1.360 kg tohum dağıtılması ve 136 dekarlık alanda üretim yapılması hedefleniyor. Proje bütçesi 204.000 TL, Bakanlık katkısı ise 153.000 TL olarak belirlendi.
Katma Değerli Üretime Yönelik Yatırımlar
2023 yılında Şile'de kurulan Tıbbi Aromatik Bitkiler Distilasyon Ünitesi, Soğuk Sıkım Ünitesi ve Paketleme Tesisi ile keten tohumu yağı üretimi ve pazarlanması sağlandı. Aynı yıl kurulan Şile Tıbbi Aromatik Bitkiler Tarımsal Kalkınma Kooperatifi, İstanbul'un bu alandaki ilk kooperatifi olarak üretici örgütlenmesine örnek oluşturdu.
Üretim, özellikle Değirmençayırı, Yaka ve Çengilli mahallelerinde yoğunlaştırılarak bu bölgeler keten tarımının merkezleri haline getirildi.
Kültürel Miras: Şile Bezi
Coğrafi işaret tesciline sahip Şile Bezi, geçmişte keten ipliğinden üretilen geleneksel bir kumaştır. Günümüzde pamuk ipliğiyle dokunsa da, keten üretiminin artmasıyla bu kültürel ürünün aslına uygun biçimde yeniden üretilmesi hedefleniyor.
İstanbul'da Tarımsal Destekler ve Projeler
İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, 2021–2024 yılları arasında 62 milyon TL bütçeli bitkisel üretim projesi yürüttü. Sadece Şile ilçesinde 5 milyon TL bütçeli 28 proje hayata geçirildi.
2025 yılında İstanbul genelinde yürütülecek 14 projede, 539 çiftçiye 42.720 kg tohum, 2.225 çiftçiye 1,4 milyon fide dağıtılması hedefleniyor. Toplam 14 milyon TL bütçeli projelerin 10 milyon TL'si Bakanlık katkısıyla finanse edilecek.
İstanbul'a 1,7 Milyar TL Tarımsal Destek
Son 23 yılda İstanbul'daki üreticilere sağlanan toplam destek 1,7 milyar TL'yi aştı. 2024 yılı içerisinde sadece tarım, hayvancılık, balıkçılık ve kırsal kalkınma projeleri için İstanbul genelinde 475 milyon TL destek ödemesi yapıldı.
“Kökü Bu Topraklarda, Geleceği Bizimle"
İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü; geleneksel ürünleri yaşatmak, kırsalda üretimi desteklemek ve kent tarımının potansiyelini değerlendirmek amacıyla çalışmalarını sürdürmeye devam ediyor. Şile'de yeniden hayat bulan keten üretimi, bu vizyonun güçlü bir parçası olarak İstanbul tarımına önemli katkılar sunuyor.