Son günlerde sosyal medyada ve haberlerde yer alan, satış noktalarında son tüketim tarihi geçmiş gıdaların piyasaya arz edildiği yönündeki iddialara istinaden satış noktalarında resmi kontroller artırıldı.
İl ve İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü kontrol görevlileri, vatandaşların sağlığını korumak ve gıda güvenilirliğini sağlamak amacıyla resmi kontrollerini yoğunlaştırdı.
Son tüketim tarihi geçmiş ürünleri satışa sunduğu tespit edilen satış noktaları ve ürünlerle ilgili olarak 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında yasal işlem uygulandı.
Resmi kontroller yıl boyunca 7/24 esasına dayalı olarak yürütülmektedir
Resmi kontroller, işyerlerinin ve gıda maddelerinin taşıdığı sağlık riski esas alınarak hazırlanan yıllık denetim programları çerçevesinde yürütmektedir. Bunun yanı sıra, taklit ve tağşiş şüphesi ya da vatandaşlardan gelen şikâyetler doğrultusunda üretim, dağıtım, satış ve toplu tüketim noktalarının tümünde denetimler gerçekleştirilmektedir.
İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, merkez ve 39 ilçe müdürlüğünde görev yapan 789 kontrol görevlisi ile gıda güvenilirliğinin sağlanması, taklit ve tağşişin önlenmesi, tüketici sağlığı ve menfaatlerinin korunması, haksız rekabetin engellenmesi amacıyla; gıda ve gıda ile temas eden madde ve malzemelerin üretim, işleme ve dağıtımının tüm aşamalarında 7/24 esaslı olarak resmi kontrol faaliyetlerini büyük bir titizlikle yürütmektedir.
Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği kapsamında gıda etiketlerinde; özel mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla TETT belirtilmesi zorunlu olmayan günlük fırıncılık ürünleri, sirke, sakız gibi gıdalar hariç olmak üzere raf ömrünü belirten son tüketim tarihi veya tavsiye edilen tüketim tarihi bilgisi zorunlu bir bilgidir.
Son Tüketim Tarihi (STT) ve Tavsiye Edilen Tüketim (TETT) Tarihi Arasındaki Fark
STT, mikrobiyolojik açıdan kolay bozulabilen ve bu nedenle insan sağlığı açısından kısa süre içerisinde tehlike oluşturması muhtemel olan gıdaların tüketilebileceği son tarihtir. Diğer bir ifade ile etikette belirtilen ve yapısına uygun koşullarda depolandığı sürece gıdanın mikrobiyolojik ve duyusal kalitesinin en iyi durumda olduğu süredir. STT'si geçen gıda, mikrobiyolojik açıdan risk oluşturacak ve dolayısıyla insan sağlığını tehdit edecektir. Başta hayvansal kaynaklı gıdalar olmak üzere genellikle soğukta muhafaza edilen ve satışa sunulan, kolay bozulabilen gıdaların etiketlerinde STT belirtilmektedir. STT'si geçen gıda; tat, koku, görünüş vb. duyusal özelliklerinde değişiklik olmasa bile tüketilmemelidir.
Mevzuat gereği son tüketim tarihi geçmiş ürünlerin satışı yasak olup, tespiti halinde sorumlular hakkında yasal işlem uygulanmaktadır.
TETT, gıdanın etiketi üzerinde belirtilen koşullara uygun şekilde muhafaza edildiğinde, kendine has özelliklerini koruduğu süreyi gösteren tarihtir. TETT, STT'den farklı olarak gıdanın; tazelik, tat ve aroma gibi kalite kriterleri ve duyusal özelliklerine dayanılarak belirlenmektedir. Uygun muhafaza koşullarında ve ambalaj bütünlüğü bozulmadığı sürece oda sıcaklığında kolay bozulmayan bakliyat, makarna, bitkisel sıvı yağlar, alkolsüz içecekler, çay, kahve vb. gıdalarda TETT kullanılır.
Gıda satış noktaları ve gıda bankaları, TETT'si geçmiş bir gıdanın satış ve/veya bağışını yapacağı zaman, görünüş-koku-tadının ve ambalaj bütünlüğünün bozulmamış olduğuna yönelik kontrolleri yapmalı ve gıdayı uygun muhafaza koşullarında saklamalıdır.